Ve moderatör konuştu

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Davos Zirvesi’ndeki tarihi çıkışına sebep olan toplantının moderatörü gazeteci David Ignatius yaşananları ilk kez Foreign Policy Dergisi’ne yazdığı bir makaleyle anlattı.

Ignatius’un yazısı şöyle:

Ortadoğu’nun çeşitli yerlerinde savaşçılardan aldığım basın kartlarını hâlâ saklıyorum. İçlerinde İsrail hükümetinden aldığım da var, Filistin Kurtuluş Ordusu ve Lübnan’daki Dürzi milislerden aldığım da… Hepsindeki ortak yön gizemleri ortaya çıkarmak isteyen 30’lu yaşlarındaki bir gazetecinin fotoğrafı… Bu kartlar bana Ortadoğu geriliminin tam ortasında olup her tarafı nasıl adil bir şekilde yansıtmanız gerektiğini hatırlatıyor…

Davos’ta Gazze operasyonuyla ilgili sıcak bir tartışmanın moderatörü oldum. Türkiye Başbakanı Erdoğan’a “süremiz doldu” diyerek onun Şimon Peres’in sözlerine cevap vermesine izin vermediğim zaman bu tartışma bir uluslararası olay haline geldi. Erdoğan tartışmayı terk etti. Ardından Erdoğan’ı sansür ettiğim ve İsrailliler’i kolladığım şeklinde öfkeli mesajlar yağmasını sağladı. Benim gibi Ortadoğu’da yıllarca çalışıp adil olmaya özen gösteren biri için hiç iyi bir durum değildi. Bana güvenin, olayın ardından bana gelen e-mail mesajlarını ve Türk basınında çıkan yorumları hiç okumak istemezsiniz.

Bu olaya açıklama olarak gösterebileceğim birkaç şey var. Süremizi 15 dakika aşmıştık, her konuşmacı, özellikle Peres kendisine verilen süreyi aşmıştı, organizatörler bana tartışmayı bitirmem gerektiğini söylüyordu. Ben o tartışma sırasında kendimi bir kavganın ortasında buldum ve bu artık ‘orta’ değildi. Moderatör olarak herkesin fikirlerini söylemesini sağlamaya ve bir orta yol bulmaya çalıştım. Ama bu çabam suratıma çarpıldı.

Gazze orta yolun olmadığı problemlerden biri. Hem İsrailliler hem de Filistinliler kendilerinin haklı olduğunu düşünüyor. Hamas’ın İsrailliler’e fırlattığı roketleri konuşurken normalde çok sakin bir insan olan Peres, neredeyse bağırıyordu. Gördüğüm en sinirli haliydi. Erdoğan ise Müslüman dünyasının tümünde yaşanan bir öfkeyi dile getirirken kızgınlıktan yanıyordu. Bana da fikirlerini tamamen açıklamasına izin vermediğim için köpürmüş durumdaydı. Bu yaşananlar anlaşılabilir. Ama bu tür bir tartışma kimsenin moderatör olamayacağı bir tartışmaydı. Amerika’nın Ortadoğu’da şimdi içinde bulundauğu duruma baktığım zaman benim Davos’ta bulunduğum pozisyonda olduğunu düşünüyorum. Ortası olmayan bir yerin ortasını aramaya çalışıyor.